Өндөгтэй хоолны жор

/Өндөгтэй хоолны жор/

Өндөг нь зүрхний үйл ажиллагааг дэмждэг хэд хэдэн тэжээллэг бодисоор баялаг. Хятадад бараг хагас сая хүнийг хамарсан нэгэн судалгаагаар өдөрт нэг өндөг идэх нь зүрх судасны өвчлөл цус харвалтын эрсдэлийг бууруулж байгаа үр дүн гарсан байна.

Жирэмсэн болон хөхүүл үед өндөгний холин нь хүүхдийн мэдрэлийн тогтолцоо, тархины хөгжлийг дэмжихэд онцгой үүрэгтэй.

Өндөг нь D витамины баялаг эх үүсвэр болж ясыг бэхжүүлэх, рахитаас урьдчилан сэргийлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Тэнцвэртэй зөв хооллолтын цэсэнд өндөг ордог бөгөөд жин барих хөтөлбөр, тамирчидын хоолны дэглэмд ч өндгийг заавал багтаадаг.

Өндөг нь дархлааг сайжруулж, стресс үгүй хийх, тархины үйл ажиллагааг дэмжих, арьсны толигор болгох гэх мэт олон төрлийн ач холбогдолтой.

 

1. Омлет

Орц: 

1. Оливын тос- тал аяга
2. Төмс- 250 гр
3. Давс, перец
4. Сонгино- 1 ширхэг
5. Өндөг- 4 ширхэг
6. Улаан лооль- 2 ширхэг
7. Ногоон сонгино- 2 багц

Хийх арга: 

Хайруулын тавгандаа тосоо хийж, дунд зэргийн хэмд халаана. Төмсөө арилгаад нимгэн хэрчиж, тосондоо хийж бор шаргал болтол нь хуурах бөгөөд үүндээ нарийн хэрчсэн сонгиноо ч мөн хийж, давс, перецээр амталж өгөх юм. Дараа нь өндгөө давс, перецтэй хольж сайтар хутгах бөгөөд үүнийгээ бага зэрэг халаасан тосонд хийж, жигд шарах аж. Үүн дээрээ төмсөө жигд тавьж өгөөд нөгөө тал руу нь зөөлөн эргүүлж, дахин бага зэрэг шарна. Хамгийн сүүлд омлет дээрээ улаан лоолио хэрчин цацаж, ногоон сонгиноор ч мөн амталж өгнө. 

 

2. Хачиртай өндөг

Орц: 

1. Чанасан өндөг- 12 ширхэг
2. Майонез- 1 халбага
3. Гич- тал халбага
4. Алимны цагаан цуу- 2 халбага
5. Давс- 1 чимх
6. Халуун чинжүү

Хийх арга: 

Чанасан өндгөө голоор нь хувааж, шарыг нь авч тавьна. Өндөгний шараа, майонез, гич, алимны цуу зэрэгтэй хольж, нухаж, бэлтгэнэ. Үүнийгээ давсаар амталж, буцаагаад өндгөндөө хийж, дээрээс нь халуун чинжүү цацаж өгнө. 

3. Өндөгний салаттай талх

Орц: 

1. Майонез- аяганы гуравны хоёр
2. Гич- 2 халбага
3. Цагаан цуу- 1 халбага
4. Халуун чинжүү- 1 халбага
5. Давс, перец
6. Ногоон сонгино- 2 ширхэг
7. Яншуй- 3 халбага
8. Цоохор майлз- 1 аяга
9. Чанасан өндөг- 8 ширхэг
10. Оливын тос- 3 халбага
11. Талх- 8 зүсэм
12. Ягаан сонгино- тал

Хийх арга: 

Майонез, гич, цагаан цуу болон халуун чинжүүгээ нийлүүлж, томхон аяганд хийгээд хутгана. Үүндээ хэрчсэн өндөг, цоохор майлз, яншуй зэргээ хийж, давс, перецээр амтлах юм. Харин талхаа оливын тосонд хоёр талаар нь бор шаргал болтол нь шарж авах аж. Одоо талхан дээрээ салатаа түрхэж, дээрээс нь хэрчсэн ягаан сонгиноо тавьж, халуун чинжүү бага зэргийг цацаж өгнө. 

 

4. Өндөг, махан ороомог/зраз/

Орц:

1. Чанасан өндөг- 12 ширхэг
2. Татсан мах-  1 кг
3. Гурил- тал аяга
4. Өндөг- 4 ширхэг
5. Талхны үүрмэг- 1 аяга
6. Ургамлын тос
7. Давс, перец

Хийх арга: 

Эхлээд та чанасан өндгөө хальсалж бэлтгэх аж. Харин махаа давс, перец зэргээр амтлаад 12 хэсэгт тэнцүү хувааж, тавих байна. Үүнийгээ өндөгнийхөө гадуур жигдхэн боож өгөөд, түүхий өндгөндөө дүрж авна. Мах, өндгөн ороомогоо гуриландаа дүрээд, буцаагаад өндөгөндөө дүрээд хамгийн сүүлд талхны үүрмэгт өнхрүүлэх юм. Энэ хооронд хайрулуан тавганд ургамлын тосоо хийж, сайтар халаагаад махаа хийж, шарах аж. Ингэхдээ талхны үүрмэгээ бор шаргал болгоод гаргана.  

 

5. Шарсан өндөгтэй хуурга

Орц: 

1. Ургамлын тос- 1 халбага
2. Сонгино- тал 
3. Ногоон халуун чинжүү- тал
4. Сармис- 1 хумс
5. Вандуй- аяганы дөрөвний гурав
6. Гахайн мах- 200 гр
7. Чеддар бяслаг- аяганы дөрөвний нэг
8. Өндөг- 2 ширхэг
9. Клинтро- 1 халбага

Хийх арга: 

Хайруулын тавганд тосоо хийж, халаагаад хэрчсэн сонгино, ногоон халуун чинжүү, сармис зэргээ хийж, хуурах бөгөөд үүндээ хэрчсэн гахайн махаа ч мөн нэмж өгөх юм. Үүнийгээ давс, перецээр амтлаад болмогц нь гаргах юм. Харин одоо өндгөө шарж авах бөгөөд таваглаж бэлтгэсэн хуурмаг дээрээ тавьж чимэглэнэ. Үүнийхээ дээрээс чеддар бяслаг болон клинтрагаа цацаж, өнгө үзэмж амт нэмнэ. Тус жор нь хоёр хүнд зориулагдсан юм шүү.

 

6. Өндөгтэй талх

Орц:

1. Талх- 6 ширхэг
2. Өндөг- 6 ширхэг
3. Гогод буюу анхил сонгино- 6 халбага
4. Крем- 6 халбага
5. Давс, перец
6. Пармезан бяслаг- 6 халбага

Хийх арга: 

Та талхан дээрээ өндгөө хагалж, шарыг нь төв хэсэг тааруулан үлдсэн нь жигд түрхэж өгөөрэй. Мөн үүнийхээ дээгүүр кремээ түрхэж, давс, перец цацаад, анхил сонгиноор амталж өгөх аж. Мөн дээгүүр нь пармезан бяслагаа цацах бөгөөд үүнийгээ 350 хэмд халаасан шарах шүүгээнд 20 минут байлгахад хангалттай байна шүү. 

/Өндөгтэй хоолны жор/

7. Өндөгний салат, гахайн махтай хачиртай талх

Орц: 

1. Гахайн мах- 4 зүсэм (шарсан)
2. Чеддар бяслаг- тал аяга (үрсэн)
3. Сүүн крем- тал аяга
4. Майонез- аяганы гуравны нэг
5. Анхил сонгино- 2 халбага
6. Давс- халбаганы дөрөвний нэг
7. Перец- халбаганы дөрөвний нэг
8. Чанасан өндөг- 10 ширхэг
9. Салатны навч- 8 ширхэг

10. Бургерын талх- 8 ширхэг

Хийх арга: 

​Гахайн мах, чеддар бяслаг, сүүн бяслга, майонез, анхал сонгино, давс, перец зэргээ нийлүүлж сайтар хутгах юм. Үүндээ чанасан өндгөө хэрчин хийж, нэмэх бөгөөд хөргөгчинд хийж 2 цаг амраах аж. Товлосон цаг болмогц та бургерын талхан дээрээ салатны навчаа дэвсэн, салатаа түрхэж, идээрэй. 

 

8. Буррито

Орц:

1. Ургамлын тос- аяганы дөрөвний нэг
2. Төмс- 2 ширхэг
3. Сонгино- 1 ширхэг
4. Амтат чинжүү- тал 
5. Цөцгийн тос- аяганы дөрөвний нэг
6. Өндөг- 8 ширхэг
7. Зайдас- 450 гр
8. Давс- 1 халбага
9. Хар перец- тал халбага
10. Моцералла бяслаг- 1аяга
11. Чеддар бяслаг- 1 аяга
12. Бэлэн тортилла- 10 ширхэг

Хийх арга: 

Хайруулын тавганд ургамлын тосоо хийж, халаагаад нимгэн хэрчсэн төмсөө хийж, хуурах аж. Үүндээ нарийн хэрчсэн сонгино болон чинжүүг нэмж, болтол нь сайтар хуураад гаргаж тавиарай. Дараа нь дахин хайруулын тавгаа халааж, цөцгийн тосоо хийж, хайлуулна. Үүндээ нүдэж, бэлтгэсэн өндгөө хийж, шарах бөгөөд өмнө хуурч бэлтгэсэн ногоо болон зайдсаа хйиж, сайн хуурч, давс, перец зэргээр амталж гаргах билээ.  Одоо харин торилладаа бяслагаа жигд тарааж, голд нь өндөг болон ногоо, зайдасны хуурмагаа хийж өгөөд боож баглана. Үүнийгээ хоёр талаар нь 10 минут хэртэй шараад гаргаж, идэх боломжтой юм. 

/Өндөгтэй хоолны жор/

9. Хиам, өндөг

Орц:

1. Өндөг- 5 ширхэг
2. Сүү- тал аяга
3. Гич- 1 халбага
4. Хайрсан талх (жижиг, дөрвөлжин)- 1 аяга
5. Хиам- аяганы дөрөвний нэг
6. Пармезан бяслаг- тал аяга
7. Амтат чинжүү (улаан, хэрчсэн)- аяганы дөрөвний нэг
8. Ногоон сонгино- аяганы дөрөвний нэг

Хийх арга:  

Өндөгнүүдээ хагалж, томхон аяганд хийнэ. Үүн дээрээ сүү, гич, хайрсан жижиг талх, жижиглэн хэрчсэн хиам, бяслга, амтат чинжүү, ногоон сонгино зэргээ хийж, сайтар хутгах юм. Үүнийгээ томхон хэмжээтэй тавцанд жигд тараан өгч, 350 хэмд халаасан шарах шүүгээнд 20 минут орчим шарах аж. 

 

10. Өндөгтэй будаа

Орц: 

1. Будаа- 1 аяга
2. Цөцгийн тос- 2 халбага
3. Өндөг- 3 ширхэг
4. Давс, перец

Хийх арга: 

Эхлээд будаагаа чанаж бэлтгэж тавиарай. Одоо харин хайруулын тавганд цөцгийн тосоо хайлуулж, дээрэс нь чанасан будаагаа хийж өгнө. Дараа нь өндгөө нүдэж бэлтгээд будаан дэрээ хийж, болтол нь шарах бөгөөд үүнийгээ давс, перец зэргээр амтлах юм. Таны хоол хормын төдийд л болох аж.  

11. Өндөгтэй хуурга

Орц: (3 хүн)

1. Үхрийн мах-350-380 гр
2. Өндөг -5-6 ширхэг
3. Чинжүү -2-3 ширхэг
4. Ногоон сонгино-15-25 гр
5. Сармис-2-3 хумс
6. Будаа-500-600 гр
7. Яншуй-5-7 гр
8. Хар перец-1/4 цайны халбага
9. Давс-1/2 цайны халбага

10. Ургамлын тос-2-3 хоолны халбага

Хийх арга:

Будааг хүйтэн усанд угааж давс, ургамлын тосоор амтлаад будаа агшаагчинд агшаана. Өндгийг хагалж бага зэргийн давс, хар перецээр амтлаад өндөгний шар задарч холилдтол хутгана. Гэхдээ хөөсөртөл нь хутгах хэрэггүй. Ингээд хайруулын тавганд нэг хоолны халбага ургамлын тос хийж халаагаад өндгөө хийж зөөлөн гал дээр 15-20 секунд шарна. Дараа нь хутгуураар хутгаж задална. Өндгийг түлэгдэж болтол нь хуурах хэрэггүй, өнгөцхөн хуураад гаргаж хөргөнө. Өндөг шарж байсан хайруулын тавганд 1/4 цайны аяга ургамлын тос хийж халаагаад жижиглэн хэрчсэн ногоон сонгино (бөөрөнхий сонгино байж болно), сармисыг хийж нэг минут орчим хуураарай. Хүсвэл хэрчсэн өргөст хэмх хийж болно. Дараа нь татсан үхрийн махыг (хонь, тахиа, гахайн мах байж болно) хайруулын тавганд хийж давс, хар перецээр амталж хуурна. Татсан мах байхгүй бол махыг зүгээр л урт нарийн, нимгэн хэрчихэд хангалттай. Жижиглэн хэрчсэн чинжүүг мах руугаа хийж үргэлжлүүлэн хуурна. Хэрвээ та хүсвэл эрдэнэ шиш, вандуй зэрэг нэмэлт хүсний ногоо хийсэн ч болно. Ингээд шарсан өндгийг хуурсан мах руугаа хийж зөөлөн гал дээр сайтар хутгана. Мах бараг болсон байх тул жижиглэн хэрчсэн яншуйг хийж амтлаад галаас гаргана. Ингээд агшаасан будаа болон нэмэлт хачраар хачирлан амтархан зооглоорой.

12. Өндөг, хиамтай шарвин

Орц:

1. 12 ш өндөг
2. 1 аяга үрсэн чеддар бяслаг
3. 130 гр хэрчиж бэлтгэсэн хиам
4. ½ аяга сүү
5. Давс, хар перец
6. Оливийн тос
7. Яншуй

Хийх арга:

Хоолоо хийж эхлэхийн өмнө шарах шүүгээгээ урьдчилан халаана. Энэ хооронд саванд бүх өндгөө хагалж хийгээд сайтар холино. Үүн дээрээ сүү, давс, хар перец, яншуй зэргээ нэмж хийгээд мөн сайн хутгана. Шарвингаа хийхдээ төмөр cupcake-ны хэв ашиглах бөгөөд үүнийгээ урьдчилан тосолж бэлтгэнэ. Үүн дээрээ өндөгний зуурмагаа нэг бүрчлэн тэнцүү хуваан хийгээд тус бүрт нь хиамаа тэнцүү хийнэ.Хамгийн сүүлд нь үрж бэлтгэсэн бяслагаа мөн нэг бүрчлэн тэнцүү хуваан зуурмагууд дээрээ хийнэ.

Ингээд урьдчилан халаасан шарах шүүгээндээ 20 минут хэртэй хийж болгоно.

Бэлэн болсон шарвингаа хөргөсний дараа таваглан идээрэй.

/Өндөгтэй хоолны жор/